{ "title": "Pırasa", "image": "https://www.pirasa.gen.tr/images/pirasa.jpg", "date": "19.01.2024 23:39:54", "author": "İbrahim Karakurt", "article": [ { "article": "Pırasa, Kimimizin sevdiği kimimizin sevmediği bir sebze olan pırasa, insanoğlunun sebze ihtiyacını karşılamak üzere yaratılmış bir sebze olarak karşımıza çıkar. Barındırdığı vitamin ve mineraller sayesinde mükemmel bir sağlık deposu olan bu sebze, ülkemizde kışın üretilir ve ülkemizin her köşesinde tüketilir. Özellikle bozkır ve karasal iklimin etkin olduğu bölgelerde tüketilen bu sebze, bölgenin sebze tüketiminin büyük bölümünü oluşturur.

Pırasa sebzeler arasında üretimi ve fiyatları enflasyondan genellikle etkilenmeyen bir sebzedir. 1998 yılı verilerine göre ülkemizde yıllık üretim miktarı 312 bin ton olan bu sebze, belirli süreler öncesinde sadece kışın kullanılan bir sebze statüsündedir. Son dönemlerde ise yılın her döneminde üretilebileceği ve tüketilebileceği görülmüş ve üretim miktarı arttırılmıştır. Pırasaya talebin her geçen gün artması piyasanın talebi arz ile desteklemesi her geçen gün zorlaşsa da üretim tüm hızıyla devam etmektedir.

Ülkemizde pırasa ihracatı son dönemlerde artmaktadır. Kurutularak ihraç etme imkânına sahip olunması ihracatın artmasına vesile olmuştur. Pırasanın iklim şartlarına en uygun olan Akdeniz ve Ege bölgesinde kış boyunca hiçbir sera veya kontrol önlemlerine ihtiyacı olmadığı için ve istenildiği zaman hasada uygun olduğu için ihracatta daha çok tercih edilmesi olağandır.

Pırasa yetiştiriciliğinin yaygın olduğu kesimler Akdeniz havzasına kıyısı olan ülkelerdir. Akdeniz iklimi pırasa için bulunmaz bir velinimettir. Dünyada ise ilk kez bu coğrafyada görülmüştür. Yapılan arkeolojik kazılarda pırasa Mısır piramitlerindeki firavun mezarlarında bulunmuştur. Günümüzdeki klasik pırasaya çok benzemesi Akdeniz ikliminin etkisinden kaynaklanır ve büyük bir evrim geçirmediği görülür.

Son dönemlerde pırasalar yetiştiricilerinin yüzünü güldürmektedir. Toprak verimliliği yüksek olan bölgelerde yazlık ve kışlık olarak çift hasat metodu ile yetiştirilebilir. Yazın yetiştirilen pırasalar yumuşak ve daha kısa ömürlü, soğuğa karşı dayanıksız ve açık yeşil renklidir. Bu pırasalarda yapraklar dik ve kısadır. Yazlık pırasalar kışlık pırasalara göre yaklaşık olarak 2 kat daha uzun formlarda yetişmektedir. Ancak çok dayanıksızdır.

Kışın yetiştirilen pırasalar daha koyu renkli ve daha uzun yapraklara sahiptir. Soğuğa karşı dayanıklı ve besin yönünden daha kalitelilerdir. Kök kısmında yetiştirilen soğan kısmı verimini kanıtlar. Boyları yazlıklara göre çok daha kısa olmasına karşın mineral ve vitaminleri daha kaliteli ve besin değerleri daha yüksektir.

Pırasanın Morfolojik Özellikleri 

Sağlık küpü pırasa yoğun bir kök yapısına sahiptir. Bu kök yapısı hasat sırasında toprağı fazlasıyla beslediği için verimi arttırır ve bir sonraki ekime toprak daha verimli olur. Pırasanın köklerinin büyük çoğunluğu toprağın derinliğinde bulunur ve hasat sırasında orada kalır. Ekim sonrası sulama işlevine göre kökleri daha derine inebilir. Pırasa hafif toprakta ve sulu yerlerde daha verimli yetişir.

Pırasanın gövdesi kök ile çiçek arasında yer alır ve yapraklarda bu çiçekli kısmın etrafında toplanmıştır. Gözde kısa ve basık bir rozet şeklinde görüntü verir. Gövdede bulunan yapraklar dışarıdan içeriye doğru yerleşir. En verimsiz yapraklar dış tarafta bulunur. Bunun nedeni ilk çıkan yaprak oluşudur ve yaşlıdır. Kışlık çeşitlerde yapraklar daha geniş ve kalın oluşur. Bazı türlerde ise bu yaprak daha dar ve ince yapıdadır. Yaprakların üzeri yıpranmaya karşı doğal mumla kaplıdır. Mum kalınlığının fazlalığı dayanıklılığı ve kaliteyi gösterir. Bu tip pırasalar daha koyu renklidir. Bu bilgiden yola çıkarak koyu renkli kışlık pırasalar daha koyu renge sahip olduğu için, daha kalın bir mum tabakasına sahiptir.

Pırasalarda çiçek yapısı orta kısmından yıldız şeklinde bir çiçeklenmeye sahiptir. Bu çiçekler bitkide kendine yer bulabilmek için kalın bir zar kısmını adeta hayata gelmek için delmek zorundadır. Çiçek kısmı derin çizgilere sahip ve içi dolu yapıya sahiptir. Çiçek zarı yırttıktan sonra büyümeye başlar. Bu büyüme taç yaprakların oluşmasıyla büyümeyi tamamlar ve renklerini kazanır. Pırasanın çiçeği genellikle beyaz ve mor renklidir. Bu çiçeğin tam olgunlaştığı durumlarda tohum oluşumu gerçekleşir ve bu tohum daha sonra hasat için kurutulmaya bırakılabilir.

Pırasa yemeklerinin lezzeti dillere pelesenk olmuştur. Bu güzel lezzetin oluşumu taktiri ilahinin bize bahşetmiş olduğu mükemmel bir ahenkle dünyaya gelmektedir. Bu mükemmellik beraberinde harika bir lezzeti de beraberinde getirmiştir. Sizde bu lezzete ulaşmak için gerekli miktarda pırasa alıp, uygun tarihlerle hazırlayıp afiyetle yiyebilirsiniz.

Afiyet olsun.
" } ] }